Nadmierne wypadanie włosów prawie zawsze stanowi powód do niepokoju. Przyczyny tego zjawiska są szerokie: od chorób skóry głowy, których przebieg wpływa na kondycję mieszków włosowych, poprzez łysienie (androgenowe, plackowate lub inne), po sytuacje stresowe, niedobory składników odżywczych w organizmie czy różnego rodzaju choroby. Pozostałe przyczyny wypadania włosów i pojawienie się objawów łysienia to także okres połogu, stan po przejściu różnych chorób lub nieprawidłowa pielęgnacja włosów i skóry głowy.
Łysienie androgenowe to powszechna przyczyna wypadania włosów u mężczyzn i kobiet
Łysienie androgenowe pojawiający się zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn jest uwarunkowany genetycznie. Wypadanie włosów typu androgenowego bardzo łatwo rozpoznać z uwagi na charakterystyczny sposób postępowania schorzenia.
Łysienie androgenowe u mężczyzn rozpoczyna się od cofania linii włosów, co jest najbardziej widoczne w obrębie skroni (tworzą się wówczas tak zwane zakola). Później włosy przerzedzają się na czubku głowy, tworząc typowy dla łysienia androgenowego u mężczyzn okrągły obszar pozbawiony kosmyków. Ostatnia faza utraty włosów u mężczyzn obejmuje wypadanie kosmyków od czoła aż po część potyliczną, z pozostawieniem rzadkich kosmyków dookoła głowy.
Łysienie androgenowe u kobiet polega z kolei na przerzedzaniu się włosów na samym środku głowy - efekt ten rozlewa się na boki, co jest widoczne w postaci stale poszerzającego się przedziałka. W zaawansowanej postaci łysienia androgenowego typu żeńskiego na czubku głowy tworzy się okrągły obszar bez włosów (od czoła po część potyliczną). Znacznie rzadziej niż u mężczyzn występuje problem zakoli. Ten typ łysienia może występować w okresie ciąży lub menopauzy.
Wypadanie włosów u kobiet może pojawić się na skutek stresu, różnorakich chorób, po okresie ciąży, w przebiegu niedoczynności tarczycy.
Wypadanie włosów w niedoczynności tarczycy jest ściśle powiązane z zaburzeniami hormonalnymi. W mieszkach włosowych, oprócz receptorów androgenowych, znajdują się również receptory hormonów tarczycy. W niedoczynności tego gruczołu z kolei brakuje wytwarzanych hormonów (głównie hormonu T3), które mogłyby łączyć się z tymi receptorami. Objawem niedoczynności tarczycy, w przebiegu której spada poziom hormonów tarczycowych, jest więc hormonalne wypadanie włosów, które zostaje ograniczone lub ustępuje całkowicie po wdrożeniu farmakologicznego leczenia niedoczynności tarczycy.
Wypadanie włosów po ciąży również jest związane z konkretnymi hormonami, jednak innymi, niż hormony tarczycy. Mechanizm tego zjawiska opiera się na spadku poziomu estrogenu po porodzie, który podczas ciąży znacząco wzrósł i odpowiadał za wydłużenie wzrostu włosóq. W okresie ciąży wiele kobiet odnotowuje poprawę jakości i gęstości włosów, a ubytek estrogenów i tak zwane „łysienie poporodowe” stają się wówczas jeszcze bardziej zauważalne. Na szczęście sytuacja ta mija po kilku miesiącach od porodu, kiedy poziom hormonów się stabilizuje.
Łysienie plackowate to wypadanie włosów w konkretnych ogniskach, tworzących charakterystyczne „placki”. Niestety, bezpośrednia przyczyna tego zjawiska do tej pory nie została ustalona. Podejrzewa się, że wpływ na jego wystąpienie mają czynniki genetyczne, a także zaburzenia funkcjonowania układu immunologicznego pacjenta. Najczęściej łysienie plackowate występuje w młodym wieku - pierwsze jego objawy pojawiają się zwykle w okresie nastoletnim lub tuż po 20 roku życia.
Łysienie trakcyjne - to specyficzny rodzaj wypadania włosów, ściśle powiązany z… fryzurą, jaką nosimy na co dzień. Łysienie trakcyjne pojawia się bowiem u osób, które czeszą się w ścisłe koczki lub kucyki, noszą ciasne warkoczyki i dredy. Tego typu upięcia lub fryzury potęgują napięcie skóry głowy (oraz czepca ścięgnistego), a także ucisk na mieszki włosowe, przez co upośledzają ich funkcjonowanie.
Łysienie telogenowe – jest powiązane ze skróceniem fazy wzrostu włosa i szybszym przechodzeniem w fazę telogenu - fazy, w której włos obumiera i wypada, będąc wypychanym przez nowy, rosnący włos. Ogółem udział włosów w fazie telogenowej wynosi u każdego około 15%, natomiast przy łysieniu telogenowym ten udział zwiększa się, dając wrażenie wzmożonego wypadania oraz przerzedzania się włosów. Co ważne, łysienie telogenowe dotyczy zwłaszcza kobiet i pojawia się na skutek różnych czynników: niedoborów składników odżywczych, po przebyciu choroby czy też w wyniku silnego stresu. Zatrzymanie procesu łysienia telogenowego oraz pobudzenie wzrostu nowych włosów polega na identyfikacji jego indywidualnej przyczyny oraz jej zniwelowaniu.